Naar nut en noodzaak van mondmaskers is heel veel onderzoek gedaan in de loop der jaren. Hier geven wij een eerste overzicht van literatuur die wij hebben gevonden. Wij zullen dit overzicht blijven updaten.

Een opmerking vooraf: ook al zou kunnen worden aangetoond dat maskers in bepaalde gevallen ‘werken’, dan vertaalt zich dat nog niet meteen in een rechtvaardiging voor een mondkapjesplicht. Zo’n plicht treft immers ook mensen die niet besmettelijk zijn. Daarnaast zijn er afwegingen van proportionaliteit: hoe zwaar is het risico van een besmetting, wat zijn de gevolgen en hoe weeg je die af tegen de negatieve gevolgen van het dragen van mondmaskers. Voor de morele en sociale aspecten van mondkapjesdwang, zie onder andere deze artikelen:”Je doet het voor een ander – hoe moreel is de mondkapjesplicht?” en “De mondkapjesplicht: aanval op de individuele vrijheid.”

Dat gezegd hebbende, uit de literatuur blijkt overduidelijk dat mondkapjes niet of nauwelijks werken tegen virusverspreiding, en als ze al effectief zijn, dan gaat het om laboratorium-omstandigheden of in medische settings, niet in het dagelijks gebruik. Er is ook geen relatie tussen mondkapjes-maatregelen en aantallen coronaslachtoffers. Wel is duidelijk dat mondkapjes schadelijke lichamelijke en psychische effecten hebben.

Hier een overzicht van artikelen op deze website over de werking van mondkapjes gevolgd door een aanvullende literatuurlijst.

Werken gezichtsmaskers – een overzicht van het bewijs

Maskers ontmaskerd – door Dr. Peter Weiss

Gevaarlijke ziekteverwekkers gevonden op mondkapjes van kinderen

Wetenschap of progapanda?

Nieuwe studie: Mondkapjesplicht heeft verspreiding COVID-19 niet afgeremd

Mediaclaim “bewijs dat mondkapjes werken” mist onderbouwing

Dr Carla Peeters legt uit waarom berichten in de media dat er “eindelijk bewijs” is dat mondkapjes werken, niet kloppen.

Mechanismen waardoor mondkapjes het risico op COVID-19 mogelijk vergroten

Hypoxie, hypercapnie en de lichamelijke gevolgen

Weer waarschuwen wetenschappers: mondkapjes zijn slecht voor jou, maar ook voor je medemens

Statistische analyse van Deens onderzoek laat zien dat mondkapjes niet werken

Wereldwijd epidemiologisch experiment toont aan: mondkapjesplicht hangt samen met meer infecties

Texas: mondkapplicht afgeschaft, de voorspelde ramp blijft uit!

Brokkelige, losse maskerdeeltjes en de kwetsbaarheid van onze longen

Microbiologische uitdagingen bij mondkapjesgebruik

Wetenschappelijk onderzoek: ze doen veel kwaad en geen goed

Overvloedig wetenschappelijk bewijs: mondkapjes zijn niet effectief en niet veilig

Wetenschappelijk onderzoek wijst keer op keer uit dat mondkapjes niet beschermen tegen virussen en niet effectief zijn tegen de verspreiding van virussen. Gebruik van mondkapjes leidt eerder tot meer risico’s en kan schadelijk zijn voor de gezondheid, schrijft Dr. Colleen Huber. (Het oorspronkelijke artikel in het Engels (06-07-2020). Vertaald door E. Maatkamp. Als Colleen Schmidt publiceerde zij ook in The Lancet.)

Het RIVM van de EU waarschuwt: meermalig gebruik van mondkapje vergroot kans op besmettingen

Het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), zeg maar het RIVM van de EU, kan geen enkel degelijk onderzoek vinden dat de effectiviteit van gezichtsmaskers aantoont. Toch beveelt het ECDC het dragen van mondkapjes in publieke binnenruimten aan. Ze zeggen er wel bij dat het absoluut noodzakelijk is dat ze correct worden gebruikt: handen desinfecteren vóór en na, het masker niet aanraken, niet onder de kin laten hangen en, heel belangrijk: slechts één keer gebruiken. Niet nog een keer opzetten als u hem heeft afgedaan! Oh, u houdt zich niet aan deze regels? Dan loopt u een hogere kans op besmetting.

Jaap van Dissel misleidt Tweede Kamer over mondkapjes

Jaap van Dissel van het RIVM heeft in een presentatie aan de Tweede Kamer op 20 januari 2021 misleidende informatie verstrekt over de effectiviteit van mondkapjes. Van Dissel liet een grafiek zien waaruit een zeer minimaal positief effect van mondkapjes zou blijken. In het wetenschappelijke artikel waar hij zich op baseert toont dezelfde grafiek echter een negatief effect, met andere woorden, het artikel laat zien dat mondkapjes per saldo leiden tot méér besmettingen.

Woordvoerder van het RIVM, dr. Coen Berends, bevestigt dat een verkeerde versie is gebruikt, maar stelt dat dit niet uitmaakt, want “Je kunt niet spreken van een positief of negatief effect van mondkapjes in de publieke ruimte,” aldus Berends. Nu uit cijfers van het RIVM blijkt dat mondkapjes leiden tot meer besmettingen, roept de stichting Nationaal Comité tegen Verplichte Mondkapjes (NCVM/Ademvrij.NU) regering en parlement op met onmiddellijke ingang de mondkapjesplicht op te heffen.

Duitse verzekeraars en longarts waarschuwen voor gevaren mondkapjes

De beroepsvereniging van Duitse ongevallenverzekeraars waarschuwt dat mondmaskers niet te lang mogen worden gedragen. Een Duitse longarts waarschuwt voor schade door FFP2-maskers. Een Zwitsers onderzoek laat zien dat mondkapjes haarden van gevaarlijke bacteriën zijn.

Stop Mondkapjesplicht: het baat niet schaadt wel

Overzichtsartikel met literatuurverwijzingen.

De ongemakkelijke waarheid over mondkapjes

Ex-New York Times journalist Alex Berenson vertelt de ongemakkelijke waarheid over mondkapjes: ze werken niet. Erger nog: ze vergroten juist de risico’s op ziekten en besmettingen. Daar komt bij: mensen die niet ziek zijn, en geen symptomen hebben, zijn niet besmettelijk. Voor hen is er geen enkele reden om een mondkapje te dragen. Lees het artikel voor een bronnenoverzicht!

Hygiënemaatregelen bij mondmaskers zijn onmogelijk te volgen door burgers

Om mondkapjes verantwoord te gebruiken moet een uitgebreid protocol worden gevolgd, zo blijkt uit de toepasselijke NEN-normen. In de dagelijkse praktijk in niet-medische settings is dat onmogelijk. Daardoor leveren mondkapjes juist extra gezondheidsrisico’s op.

Gezonde mensen maken elkaar niet ziek!

Veel mensen denken dat ze elkaar kunnen besmetten met het coronavirus “zonder het te weten”, ook als ze geen symptomen vertonen. Die angst is onterecht, schrijven psychiater Marcel Tóth en internist-infectioloog Hannah Visser in een belangwekkend artikel in het vakblad Medisch Contact. Het is onnodig voor gezonde mensen om afstand te houden of mondkapjes te dragen, concluderen de twee experts. Asymptomatische besmetting bestaat niet.

Helaas: lockdowns zijn zinloos

Er is geen relatie tussen lockdown-maatregelen, zoals afstand houden en mondkapjes dragen, en coronaslachtoffers, blijkt uit epidemiologische studies.

De Ierse data-analist Ivor Cummins toont in een videopresentatie van 4 januari 2021 (“Crucial Viral Update 4th January Europe and USA”) een grote hoeveelheid statistische gegevens en onderzoeken die laten zien dat er geen relatie is tussen lockdown-maatregelen, inclusief mondkapjesplichten, in diverse landen en regio’s en het aantal coronadoden.

Een paar voorbeelden. Schotland heeft een draconisch lockdown-beleid gevoerd, Zweden een zeer licht beleid. Toch zijn de Schotse cijfers slechter dan die van Zweden:

Crucial Viral Update 4th January Europe and USA (10:16 / 37:47)

Een ander interessant geval is Florida (hieronder, blauwe lijn), waar de gouverneur eind september het besluit nam om de horeca weer te openen en de mondkapjesplicht af te schaffen, wat hem op veel kritiek kwam te staan. Er gebeurde niets. Californië daarentegen is in de loop van het jaar steeds strenger geworden, met draconische mondkapjesplicht overal. Het hielp allemaal weinig, zo blijkt uit deze grafiek:

Crucial Viral Update 4th January Europe and USA (14:51 / 37:47)

Cummins vergelijkt ook het strengere North Dakota met het vrijere South Dakota. De mondkapjesdwang die in North Dakota begin december werd ingevoerd werd gevolgd door een forse stijging van het aantal slachtoffers:

Cummins heeft ook veel wetenschappelijke literatuur verzameld waar hetzelfde beeld uit naar voren komt: lockdown-maatregelen werken niet, maar richten enorm veel schade aan. Hierbij zijn belangrijke literatuuroverzicht, dat hij de Papers of Shame noemt:

TWENTY+ LOCKDOWN LACK OF EFFICACY PAPERS & ANALYSES:

  1. STANFORD – Effects of NPI on Covid-19 – A Tale of Three Models
  2.  LANCET NO EFFECT ON MORTALITY Paper
  3. Was Lockdown in Germany Necessary? – Homburg
  4. KOCH Institute Germany Analysis
  5. BRISTOL UNIVERSITY Paper
  6. NATURE Submission Flaxman et al Response
  7. PROFESSOR BEN ISRAEL ANALYSIS
  8. NIH Paper
  9. WOODS HOLE INSTITUTE Paper
  10. EDINBURGH STRATCLYDE UNIVERSITY Paper
  11. BRITISH MEDICAL JOURNAL BMJ Paper
  12. ISRAEL MASSIVE COST OF LOCKDOWN Paper
  13. EPIDEMIOLOGY Too Little of a Good Thing Paper
  14. Smart thinking: lockdown and Covid-19 Implications-for-Public-Policy
  15. SCOTLAND Life Expectancy Paper
  16. LOCKDOWN COSTS MORE LIVES Paper Federico
  17. DID LOCKDOWN WORK? Paper
  18. FOUR STYLIZED FACTS ABOUT COVID-19
  19. HOW DOES BELARUS…
  20. LIVING WITH CHILDREN IN UK
  21. PANDATA COUNTRY ANALYSIS
  22. NEJM MARINE STUDY QUARANTINE
  23. A MATTER OF VULNERABILITY STUDY
  24. Government Mandated Lockdowns do NOT Reduce Mortality – New Zealand Wrong
  25. Dec 30th Longitudinal variability in mortality predicts Covid-19 deaths
  26. Lockdown Effects on Sars-CoV-2 Transmission – The evidence from Northern Jutland

Cummins heeft ook een aantal artikelen bij elkaar gebracht die de schade van lockdowns in kaart brengen:

LOCKDOWN HUGE HARMS PAPERS & ANALYSES:

Note: also go to https://collateralglobal.org/

  1.  MILLION DOLLAR SOCIAL DISTANCING
  2. COST BENEFIT ANALYSIS OF LOCKDOWN
  3. BMJ IOANNIDIS DEBATE
  4. NIH NEGATIVE IMPACTS OF LOCKDOWN
  5. BMJ: HERD IMMUNITY POLICY COULD SAVE LIVES
  6. IMPACT OF LOCKDOWN DISORDERS
  7. BMJ DELAYED ACCESS TO CARE
  8. CAMBRIDGE: LIVING WITH COVID – BALANCING
  9. PSYCHIATRY RESEARCH – LIVING WITH COVID
  10. JAMA HOSPITALIZATIONS FOR CHRONIC DISEASE
  11. IRISH CANCER SOCIETY SUBMISSION
  12. ECLINICAL DEATHS OF DESPAIR
  13. ONS EXCESS DEATH MESS
  14. DEATH BY LOCKDOWN
  15. LOCKDOWN – A FOCUS ON THE POOR AND CHILDREN
  16. MENTAL HEALTH AND LOCKDOWN
  17. PROJECTED DEATHS OF DESPAIR FROM LOCKDOWN
  18. THE PRICE OF PANIC

Mondkapjesplicht berust op wetenschappelijk drijfzand, blijk uit eigen rapport van de regering

Per 1 december is in Nederland de “Regeling aanvullende mondkapjesverplichtingen covid-19” ingegaan. In de Regeling wordt welgeteld verwezen naar één wetenschappelijk rapport, van het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). Maar uit dat rapport blijkt helemaal niet dat mondkapjes werken. Integendeel: er blijkt uit dat ze leiden tot méér risico’s voor zowel de drager als de omgeving.

Het dragen van een mondkapje is niet sociaal, maar juist gevaarlijk – voor jezelf en voor je medemensen

In dit artikel legt medisch specialist Roger W. Koops in detail uit waarom mondkapjes in niet-medische settings niet effectief zijn tegen virusverspreiding maar integendeel de risico’s op virusoverdracht en andere overdracht van ziekten juist vergroten.

Gezichtsmaskers werken niet tegen virussen en zijn schadelijk

Uitgebreid overzicht door Kim Grashoff van wetenschappelijke literatuur waaruit blijkt dat mondkapjes ineffectief en schadelijk zijn.

Studie: mondkapjes leiden tot verhoogde CO2-innames, fysieke en psychische klachten

Video-interview Dr Carla Peeters: mondkapjes mogelijk schadelijk voor longweefsel

Dr Fauci zegt het ook: mondkapjes = schijnveiligheid

Dokter laat zien dat mondmaskers niet werken tegen virussen

Geëmotioneerde neuroloog: mondmaskers leiden tot onomkeerbare hersenschade, misdaad tegenover kinderen

Als maskers niet werken, waarom dragen chirurgen ze dan?

Dr. Meehan: Mondkapjes zijn ineffectief, onnodig en schadelijk, zeker voor kinderen

Prominent patholoog: lockdowns en mondkapjes “grootste bedrog aller tijden”

“Het mondkapje beperkt het leervermogen van kinderen op de basisschool”

Deens onderzoek: Mondmasker beschermt niet tegen longvirussen 

Dr. Carla Peeters: “Mondkapjes doen meer kwaad dan goed”

Zelfs mariniers met dubbele mondkapjes kunnen het virus niet verslaan

De effectiviteit van mondkapjesplicht in 10 grafieken

Regenboog-team: Mondkapjes niet gebaseerd op medisch-wetenschappelijke evidentie, maar gevolg van politieke lobby

Waarom het dragen van een mondkapje gevaarlijk is – voor jezelf, maar zeker ook voor je medemensen

CDC-studie vindt geen bewijs voor werking mondkapjes, Zwitserland ook niet

Medici tegen mondkapjes en andere coronamaatregelen

Hier een(niet-compleet) overzicht van andere wetenschappelijke literatuur:

Cruciale WHO studie ontmaskerd

De studie van de WHO uit juni 2020 is essentieel geweest bij de verspreiding van mondkapjesregels in de wereld. Dit artikel laat zien dat deze studie zeer zwak is onderbouwd: WHO Mask Study Seriously Flawed

Prof. dr. Ines Kappstein: mondkapjes werken niet én brengen risico’s met zich mee

In augustus 2020 veegde prof. dr. Ines Kappstein, hoogleraar Ziekenhuishygiène en Bacteriologie, jarenlang Chefärztin der Abteilung Krankenhaushygiene an den Kliniken Südostbayern AG der Landkreise Traunstein und Berchtesgadener Land, èn gepromoveerd op Ziekenhuishygiène, de vloer aan met de aanbevelingen rondom de verspreiding van het SARS-CoV-19 van de WHO, het Centers of Disease Control waar ook de inmiddels beroemde Anthony Fauci zijn zetel heeft, zijn Europese evenknie en verder het Robert Koch instituut. En dat in een CME-geaccrediteerde nascholing voor ziekenhuishygiënisten. Zie ook: https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/a-1174-6591.

Samenvattend stelt Kappstein  dat werkzaamheid ter voorkoming van besmettingen met SARS-CoV-19 door mondkapjes in de publieke ruimte zeer waarschijnlijk nul is, en bepaald niet zonder risico’s. (Bron: https://www.janbhommel.com/post/mondkappennou)

Mask Facts, Association of American Physicians and Surgeons

Een eerste goede bron vind je op de website van de Association of American Physicians and Surgeons onder de kop Mask Facts. Het is samengesteld door de Amerikaanse anesthesioloog Marilyn M. Singleton.

Singleton schrijft: “Early in the COVID-19 pandemic, the WHO, the CDC and NIH’s Dr. Anthony Fauci discouraged wearing masks as not useful for non-health care workers. Now they recommend wearing cloth face coverings in public settings where other social distancing measures are hard to do (e.g., grocery stores and pharmacies). The recommendation was published without a single scientific paper or other information provided to support that cloth masks actually provide any respiratory protection.”

De website biedt een uitgebreid literatuuroverzicht met talloze studies. Uit de meeste blijkt dat de meeste mondmaskers (en dit geldt ook voor medische maskers) niet geschikt zijn om virusoverdracht tegen te houden. De virusdeeltjes zijn te klein om te worden tegengehouden. Medische maskers zijn niet bedoeld ter voorkoming van virale overdracht.

Het enige type masker waarbij wel sprake is van enige effectiviteit – het N95 masker – zorgt alleen voor beschermingDit type masker voorkomt geen verspreiding van het virus: “An N95 does not filter exhaled air passing through the exhaust/exhalation valve (for easier breathing and less moisture inside the mask).” Daarmee vervalt iedere wetenschappelijke basis voor de verplichting tot het dragen van een mondkapje.

Singleton geeft belangrijke informatie over hoe virusdeeltjes zich verspreiden:

A COVID-19 (SARS-CoV-2) particle is 0.125 micrometers/microns (μm); influenza virus size is 0.08 – 0.12 μm; a human hair is about 150 μm. For a complete dissection and explanation of aerosols and airborne particles, please see Understanding Particle Size and Aerosol-based Transmission by Steve Probst. https://www.4cconference.com/wp-content/uploads/2020/07/Understanding-Particle-Size-and-Aerosol-Based-Transmission.pdf

Belangrijk om te benadrukken: “The preponderance of scientific evidence supports that aerosols play a critical role in the transmission of SARS-CoV-2.  Years of dose response studies indicate that if anything gets through, you will become infected. Thus, any respiratory protection respirator or mask must provide a high level of filtration and fit to be highly effective in preventing the transmission of SARS-CoV-2.  Public health authorities define a significant exposure to COVID-19 as face-to-face contact within 6 feet with a patient with symptomatic COVID-19 that is sustained for at least a few minutes (and some say more than 10 minutes or even 30 minutes). The chance of catching COVID-19 from a passing interaction in a public space is therefore minimal.”

Wat hier staat is dat je iemand alleen kunt infecteren als je echt gedurende enige tijd in zijn of haar gezicht hoest, niest, blaast. (En uiteraard alleen als je zelf geïnfecteerd bent.) Gewoon iemand voorbij lopen op straat of in een winkel is niet voldoende. Ook hieruit blijkt dus dat mondkapjes in verreweg de meeste situaties overbodig zijn.

Singleton gaat aan de hand van wetenschappelijke artikelen in op nog veel meer aspecten van mondmaskers. Bijvoorbeeld op het praktisch gebruik, dat in verreweg de meeste gevallen niet goed gebeurt. Mondmaskers zijn juist maar al te vaak een bron van infecties.

Ze gaat ook in op de schadelijke effecten. Juist de N95-maskers zijn het schadelijkst, omdat ze het beste filteren. In een studie van Stanford werd 5-20% lagere zuurstofinname gemeten – levensgevaarlijk voor mensen met luchtwegproblemen. In diverse studies werd mondkapjesdracht door de dragers ervan geassocieerd met hoofdpijn.

Over de schadelijke psychologische effecten van mondkapjes, bijvoorbeeld voor kinderen, is nog weinig bekend. Een groep van 70 Belgische artsen heeft opgeroepen om de mondkapjesplicht voor scholieren af te schaffen vanwege de vele klachten: “In recent months, the general well-being of children and young people has come under severe pressure. We see in our practices an increasing number of children and young people with complaints due to the rules of conduct that have been imposed on them.  We diagnose anxiety and sleep problems, behavioral disorders and fear of contamination. We are seeing an increase in domestic violence, isolation and deprivation. Many lack physical and emotional contact; attachment problems and addiction are obvious.  ‘The mandatory mouth mask in schools is a major threat to their development. It ignores the essential needs of the growing child. The well-being of children and young people is highly dependent on the emotional connection with others. (…) The aim of education is to create an optimal context so that a maximum development of young people is possible. The school environment must be a safe practice field. The mouth mask obligation, on the other hand, makes the school a threatening and unsafe environment, where emotional connection becomes difficult. ‘In addition, there is no large-scale evidence that wearing face masks in a non-professional environment has any positive effect on the spread of viruses, let alone on general health.’

Er is ook epidemiologisch bewijs dat mondmaskers in de praktijk niet werken, zoals bijvoorbeeld blijkt uit de praktijkervaring in Frankrijk:

https://swprs.org/face-masks-evidence/ (Swiss Policy Research)

Nog duidelijker blijkt het uit het voorbeeld van Zweden, waar geen mondkapjesplicht geldt:

Hier een vergelijking tussen Zweden en Israël (bron):

In Oostenrijk had de introductie van mondkapjesregels ook geen enkel effect. In de Amerikaanse staat Kansas was sprake van een omgekeerd effect: “In Kansas, the 90 counties without mask mandates had lower coronavirus infection rates than the 15 counties with mask mandates. To hide this fact, the Kansas health department tried to manipulate the official statistics and data presentation.”

Ja, er zijn ook enkele studies verschenen met enigszins positieve resultaten voor mondkapjes. Toeval of niet, het zijn allemaal recente studies. Een kwestie van de autoriteiten vragen, de onderzoekers draaien? Singleton is er niet van onder de indruk. Het gaat zonder uitzondering om modelstudies waarbij niet gecorrigeerd is voor diverse factoren.

Niet toevallig waren alle gezondheidsautoriteiten – zoals de WHO, de CDC in de Verenigde Staten, het RIVM, het Amerikaanse National Center for Immunization and Respiratory Diseases – het er tot voor kort dan ook over eens dat mondkapjes niet moeten worden voorgeschreven aan de bevolking bij epidemieën van luchtweginfecties. De WHO liet op 6 april nog weten geen mondkapjes te adviseren, maar op 5 juni 2020 maakte deze instelling opeens een draai en kwam met een advies waarin het publiek – met name mensen boven de 60 met onderliggende ziekten – werd geadviseerd om een “drielaags mondmasker” te dragen in situaties “waarin het niet mogelijk is om voldoende afstand tot elkaar te bewaren”.  Daarbij gaf de WHO overigens toe dat dit advies niet werd ondersteund door gerandomiseerde, gecontroleerde experimenten.

Ook het Amerikaanse CDC, dat op 5 maart 2019 nog had gemeld dat mondmaskers niet worden aanbevolen bij griepepidemieën, kwam op 7 augustus 2020 met een advies om ze toch te dragen in “public settings”, hoewel er in de stand van de wetenschap niets was veranderd.

Literatuuroverzicht Dissenters and Skeptics of Oregon

Een overzicht van enkele metastudies naar in totaal 108 wetenschappelijke onderzoeken is te vinden op deze website van Dissenters en Skeptics of Oregon.

Daar zitten ook recente studies bij van instituten als Cambridge. De resultaten zijn ontluisterend voor de voorstanders van mondkapjes. Enkele bevindingen:

  • “There is little evidence to support the effectiveness of face masks to reduce the risk of infection.”
  • “None of the studies established a conclusive relationship between mask/respirator use and protection against influenza infection.”
  • “We found no significant difference between N95 respirators and surgical masks in associated risk of (a) laboratory-confirmed respiratory infection, (b) influenza-like illness, or (c) reported work-place absenteeism.”
  • “Self-reported assessment of clinical outcomes was prone to bias. Evidence of a protective effect of masks or respirators against verified respiratory infection (VRI) was not statistically significant.”
  • “A moderate likelihood of a small effect of wearing surgical face masks in community settings in reducing self-reported influenza-like illness (ILI)”

Judy Mikovits PhD en Kent Heckenlively, “The Case Against Masks: Ten Reasons Why Mask Use Should be Limited

Dit is een Engelstalig met ook weer heel bronnen. Het bestaat uit tien hoofdstukken waarin wordt ingegaan op diverse aspecten van het dragen van mondmaskers:

1. Oxygen is Good for Human Beings and Carbon Dioxyde is Bad!
2. How Does SARS-CoV-2 Spread?
3. How Effective is a Mask?
4. Six Feet Apart and Wearing a Mask?
5. What about Face Seal Leakage ad the Backward Jet?
6. What is the Actual Risk of Airborne Transmission?
7. What is a Dangerous Situation for the Vulnerable Exposed to SARS-CoV-2 to Develop COVID-19?
8. Can a Mask Become a Virus Trap?
9. The Myth of Asymptomatic Carriers
10. Children Do NOT Need to Wear a Mask to Return to School

Een van de risico’s van het langdurig dragen van mondmaskers waar je weinig over leest is dat dragers mogelijk een verhoogd risico lopen om met het coronavirus besmet te raken. De auteurs citeren de arts Russell Blaylock:

“There is another danger to wearing these masks on a daily basis, especially if worn for several hours. When a person is infected with a respiratory virus, they will expel some of the virus with each breath. If they are wearing a mask, especially an N95 mask or other tightly fitting mask, they will be con-stantly rebreathing the viruses, raising the concentration of the virus in the lungs and nasal passages. We know that peo-ple who have the worst reactions to the coronavirus have the highest concentrations of the virus early on. And this leads to the deadly cytokine storm in a selected number.”

Er is zelfs bewijs dat het virus het brein kan binnendringen door langdurig mondkapjesgebruik:

It gets even more frightening. Newer evidence suggests that in some cases the virus can enter the brain. In most instances it enters the brain by way of the olfactory nerves (smell nerves), which connect directly with the area of the brain dealing with recent memory and memory consolida-tion. By wearing a mask, the exhaled viruses will not be able to escape and will concentrate in the nasal passages, enter the olfactory nerves and travel to the brain.

Overzichtsartikel HP/De Tijd van Dr. Carla Peeters

In een vijfdelige serie gepubliceerd door HP/De Tijd bespreekt immunoloog dr. Carla Peeters, die verschillende jaren werkzaam was op het RIVM, alle ins en outs over het mondkapje. Een heel steerk overzichtsverhaal boordevol informatie.

Deel 1 vind je hier, deel vijf hier.

We citeren een paar van de highlights:

“In recent gepubliceerde onderzoeken is geen aanvullend bewijs voor het dragen van mondkapjes gevonden. De onderzoeken die veel in de media geciteerd worden, leveren geen aanvullend bewijs voor het stimuleren van het dragen van mondkapjes door gezonde mensen. Het door de WHO gefinancierde onderzoek gepubliceerd in de Lancet presenteert een indirecte conclusie over de effectiviteit van het dragen van mondkapjes door gezonde mensen om de verspreiding van het virus te voorkomen, aan de hand van enkele case studies in een gezinssituatie. De Duitse studie van het onderzoeksinstituut IZA toont aan dat de introductie van mondkapjes geen effect had op de infectieverspreiding. Alleen in de stad Jena werd een sterke afname van infecties gezien. Tegelijkertijd introduceerde Jena strikte quarantaine maatregelen bij griepverschijnselen en positieve besmettingen. Dat lijkt een aannemelijkere verklaring voor het waargenomen effect. Begin juni verklaarde WHO-expert dr. Maria van Kerkhoven dat transmissie door personen die drager zijn van het virus en geen verschijnselen vertonen, zelden voorkomt. Bij de weinige personen bij wie dit wel kon worden aangetoond bleek sprake te zijn van direct lichamelijk contact.”

“Randomized Controlled Trials (een onderzoeksmethode die in de geneeskunde gebruikt wordt om te onderzoeken of een behandeling effectief is) over de effectiviteit van maskers zijn beperkt. Uit een meta-analyse van Randomized Controlled Trials naar de verspreiding van influenzavirus, gepubliceerd door de CDC, blijkt dat er voor gezonde mensen geen verschil is in het wel of niet dragen van mondkapjes of medische maskers in het verminderen van klinisch of met laboratoriumdiagnostiek bevestigde virale infecties. Een Randomized Control Trial voor de verspreiding van het influenzavirus gepubliceerd in de British Medical Journal toont aan dat mondkapjes 97% van de virusdeeltjes kunnen doorlaten. Het risico op infectie kan zelfs toenemen door vochtophoping tijdens het dragen van het masker. In Zweden is het dragen van mondkapjes door gezonde mensen tot op heden niet ingevoerd, en ook dáár daalde het aantal mensen dat met COVID19 op de IC ligt of overlijdt ten gevolge van de ziekte de laatste weken sterk.”

“Vooralsnog geeft het RIVM als advies dat het dragen van mondkapjes geen effect heeft op de verspreiding van COVID-19 en dat er onvoldoende wetenschappelijke onderbouwing is. Een belangrijk argument is de doorlaatbaarheid van de mondkapjes. Een virusdeeltje is ongeveer 80 – 150 nanometer in diameter. Dit is te klein om door de stof(fen) van mondkapjes geblokkeerd te worden. Tot voor kort was de WHO ook van mening dat het voor gezonde mensen niet nodig is om een mondkapje te dragen. Op 5 juni bracht de WHO, voor landen waar sprake is van virusverspreiding, een aangepast advies uit. In het nieuwe bericht adviseert de WHO dat ook gezonde mensen gebruik moeten maken van mondkapjes of medische maskers op plaatsen waar 1,5 meter afstand houden moeilijk is zoals in het openbaar vervoer, winkels en in een drukke omgeving. 

Op basis van enkele recente onderzoeken over het dragen van mondkapjes in gezinnen met een persoon met COVID-19, wordt door de WHO indirect geconcludeerd dat het dragen van een mondkapje/masker zou kunnen bijdragen aan bescherming tegen infectie.

De conclusie in het WHO-document ‘Advice on the use of masks in the context of COVID-19 interim guidance 5 june 2020’, dat ‘op basis van wetenschappelijke literatuur en gesprekken met experts is geen direct bewijs dat het dragen van mondkapjes effectief is in het verminderen van de verspreiding van virussen die bovenste luchtweginfecties veroorzaken, ook niet voor het SARS-COV-2 virus.’

Een review uit 2012 in het tijdschrift Respiratory Virus, waarin zeventien studies werden onderzocht naar het effect van het dragen van mondkapjes en medische kapjes op de verspreiding van het influenzavirus, wordt geconcludeerd dat er geen beschermend effect is. Gegevens van dergelijke studies voor SARS-COV-2 zijn niet bekend.”

Studies of Surgical Mask Efficacy

Voor veel mensen is het vanzelfsprekend dat medische mondmaskers effectief zullen zijn in het voorkomen van allerlei besmettingen. Dat is nog maar de vraag. Er zijn de nodige studies gedaan die erop wijzen dat medische mondmaskers lang niet altijd effectief zijn. Een klein overzichtje:

  • Ritter et al., in 1975, found that “the wearing of a surgical face mask had no effect upon the overall operating room environmental contamination.”
  • Ha’eri and Wiley, in 1980, applied human albumin microspheres to the interior of surgical masks in 20 operations. At the end of each operation, wound washings were examined under the microscope. “Particle contamination of the wound was demonstrated in all experiments.”
  • Laslett and Sabin, in 1989, found that caps and masks were not necessary during cardiac catheterization. “No infections were found in any patient, regardless of whether a cap or mask was used,” they wrote. Sjøl and Kelbaek came to the same conclusion in 2002.
  • In Tunevall’s 1991 study, a general surgical team wore no masks in half of their surgeries for two years. After 1,537 operations performed with masks, the wound infection rate was 4.7%, while after 1,551 operations performed without masks, the wound infection rate was only 3.5%.
  • A review by Skinner and Sutton in 2001 concluded that “The evidence for discontinuing the use of surgical face masks would appear to be stronger than the evidence available to support their continued use.
  • Lahme et al., in 2001, wrote that “surgical face masks worn by patients during regional anaesthesia, did not reduce the concentration of airborne bacteria over the operation field in our study. Thus they are dispensable.”
  • Figueiredo et al., in 2001, reported that in five years of doing peritoneal dialysis without masks, rates of peritonitis in their unit were no different than rates in hospitals where masks were worn.
  • Bahli did a systematic literature review in 2009 and found that “no significant difference in the incidence of postoperative wound infection was observed between masks groups and groups operated with no masks.
  • Surgeons at the Karolinska Institute in Sweden, recognizing the lack of evidence supporting the use of masks, ceased requiring them in 2010 for anesthesiologists and other non-scrubbed personnel in the operating room. “Our decision to no longer require routine surgical masks for personnel not scrubbed for surgery is a departure from common practice. But the evidence to support this practice does not exist,” wrote Dr. Eva Sellden.
  • Webster et al., in 2010, reported on obstetric, gynecological, general, orthopaedic, breast and urological surgeries performed on 827 patients. All non-scrubbed staff wore masks in half the surgeries, and none of the non-scrubbed staff wore masks in half the surgeries. Surgical site infections occurred in 11.5% of the Mask group, and in only 9.0% of the No Mask group.
  • Lipp and Edwards reviewed the surgical literature in 2014 and found “no statistically significant difference in infection rates between the masked and unmasked group in any of the trials.” Vincent and Edwards updated this review in 2016 and the conclusion was the same.
  • Carøe, in a 2014 review based on four studies and 6,006 patients, wrote that “none of the four studies found a difference in the number of post-operative infections whether you used a surgical mask or not.”
  • Salassa and Swiontkowski, in 2014, investigated the necessity of scrubs, masks and head coverings in the operating room and concluded that “there is no evidence that these measures reduce the prevalence of surgical site infection.”
  • Da Zhou et al., reviewing the literature in 2015, concluded that “there is a lack of substantial evidence to support claims that facemasks protect either patient or surgeon from infectious contamination.”

Rational Ground – Mask Studies

De website Rational Ground zet ook een aantal studies op een rij.

CDC Emerging Infectious Diseases Journal, May 2020

“Although mechanistic studies support the potential effect of hand hygiene or face masks, evidence from 14 randomized controlled trials of these measures did not support a substantial effect on transmission of laboratory-confirmed influenza. We similarly found limited evidence on the effectiveness of improved hygiene and environmental cleaning.”

WHO: Advice on the use of masks in the context of COVID-19, 5 June 2020

“Many countries have recommended the use of fabric masks/face coverings for the general public. At the present time, the widespread use of masks by healthy people in the community setting is not yet supported by high quality or direct scientific evidence and there are potential benefits and harms to consider.”

WHO: Advice on the use of masks for children in the community in the context of COVID-19, 21 August 2020

“Evidence on the benefits and harms of children wearing masks to mitigate transmission of COVID-19 and other coronaviruses is limited.”

CIDRAP Commentary: Masks-for-all for COVID-19 not based on sound data, updated July 16, 2020

“Kellogg, seeking a reason for the failure of cloth masks required for the public in stopping the 1918 influenza pandemic, found that the number of cloth layers needed to achieve acceptable efficiency made them difficult to breathe through and caused leakage around the mask. We found no well-designed studies of cloth masks as source control in household or healthcare settings.

“In sum, given the paucity of information about their performance as source control in real-world settings, along with the extremely low efficiency of cloth masks as filters and their poor fit, there is no evidence to support their use by the public or healthcare workers to control the emission of particles from the wearer.”

“We have reviewed the many modeling studies that purport to demonstrate that cloth masks or face coverings have the potential for flattening the curve or significantly decrease the number of cases. These studies fail to recognize several important facts:

  • The filter performance of a cloth material does not directly translate or represent its performance on an individual, because it neglects the understanding of fit.
  • Cloth masks or coverings come in a variety of shapes, sizes, and materials and are not made according to any standards.
  • Transmission is not simply a function of short random interactions between individuals, but rather a function of particle concentration in the air and the time exposed to that concentration.
  • A cloth mask or face covering does very little to prevent the emission or inhalation of small particles. As discussed in an earlier CIDRAP commentary and more recently by Morawska and Milton (2020) in an open letter to WHO signed by 239 scientists, inhalation of small infectious particles is not only biologically plausible, but the epidemiology supports it as an important mode of transmission for SARS-CoV-2, the virus that causes COVID-19.”

“We are very concerned about messaging that suggests cloth masks or face coverings can replace physical distancing. We also worry that the public doesn’t understand the limitations of cloth masks and face coverings when we observe how many people wear their mask under their nose or even under their mouth, remove their masks when talking to someone nearby, or fail to practice physical distancing when wearing a mask.”

(…)

“In sum, wearing surgical masks in households appears to have very little impact on transmission of respiratory disease. One possible reason may be that masks are not likely worn continuously in households. These data suggest that surgical masks worn by the public will have no or very low impact on disease transmission during a pandemic.

“There is no evidence that surgical masks worn by healthcare workers are effective at limiting the emission of small particles or in preventing contamination of wounds during surgery.

“There is moderate evidence that surgical masks worn by patients in healthcare settings can lower the emission of large particles generated during coughing and limited evidence that small particle emission may also be reduced.”

Face masks to prevent transmission of influenza virus: A systematic review, January 2010

None of the studies reviewed showed a benefit from wearing a mask, in either healthcare workers or community members in households. See Tables 1 and 2.

Masks for Prevention of Respiratory Virus Infections, Including SARS-CoV-2, in Health Care and Community Settings: A Living Rapid Review

“Randomized trials in community settings found possibly no difference between N95 versus surgical masks and probably no difference between surgical versus no mask in risk for influenza or influenza-like illness”

“Eight trials (6510 participants), including the trial described above, evaluated use of surgical masks within households with an influenza or influenza-like illness index case (child or adult) (2428–3037414849). Compared with no masks, surgical masks were not associated with decreased risk for clinical respiratory illness, influenza-like illness, or laboratory-confirmed viral illness in household contacts when masks were worn by household contacts”

“Two trials found no differences between surgical masks plus handwashing versus handwashing alone in risk for infections in household contacts of index cases (3048).”

“Two trials (2475 participants) of students living in university residence halls without specific contacts with cases also found no significant differences between a surgical mask versus no mask and risk for influenza-like illness (1920). Two trials (7851 participants) found that surgical masks, compared with no masks, were not associated with decreased risk for infections in Hajj pilgrims with or without an infected index case within the same tent (2123).”

“In community settings, one RCT found no difference between N95 or equivalent respirators versus surgical masks in risk for noncoronavirus respiratory illness (37). The RCTs in community settings, typically conducted during influenza seasons, also did not indicate effectiveness of mask use versus no mask use for reducing viral respiratory infection risk.”

Heb je toevoegingen, stuur dan een mailtje naar ademvrij.ncvm@gmail.com.