Persbericht: Bodemprocedure Ademvrij/ANBB tegen de mondkapjes gestrand

De rechtbank Den Haag heeft de stichting Ademvrij en ANBB (Algemene Nederlandse Burger Belangenvereniging) niet-ontvankelijk verklaard in de bodemprocedure die door deze twee organisaties was aangespannen tegen de mondkapjesplicht. De reden die de rechtbank aangeeft is, kortweg, dat er geen mondkapjesplicht meer geldt en dat een rechtszaak daarmee overbodig is geworden.

Ter herinnering: de bodemprocedure, voor ons gevoerd door advocatenkantoor Legal Nova in Amsterdam, is in juli 2021 van start gegaan. Nu is het officieel: AdemVrij daag de staat over mondkapplicht. Voor dit doel had Ademvrij geld ingezameld via een crowdfunding-campagne. ANBB had zich bij de zaak gevoegd.

In de dagvaarding voerde onze advocaat aan dat voor de inperking van grondrechten die de mondkapplicht met zich meebrengt geen deugdelijke gronden bestaan, omdat er overtuigend bewijs is dat het dragen van mondneusmaskers niet effectief is tegen verspreiding van het virus; er sterke aanwijzingen zijn dat het dragen van mondkapjes zelfs leidt tot méér besmettingen; en, dat er overtuigend bewijs is dat het langdurig dragen van mondneusmaskers schade toebrengt aan de gezondheid, zowel lichamelijk als psychisch, van de dragers.

Het RIVM zelf heeft overigens in een e-mail aan Ademvrij.NU bevestigd dat je “niet kunt spreken van een positief effect van het dragen van mondkapjes in de publieke ruimte”. Dit bleek onder meer ook uit een presentatie gegeven door RIVM directeur Jaap van Dissel in de Tweede Kamer op 20 januari 2021.

De uitgebreide documentatie die bij de dagvaarding was gevoegd, vindt u hier op de website van Ademvrij: Mondkapjes documentatie bij bodemprocedure

Ademvrij koos voor een bodemprocedure omdat kort gedingen tegen de mondkapjesplicht geen resultaat hadden opgeleverd. In een bodemprocedure is de rechtbank verplicht om de wetenschappelijk bewijsvoering grondig in overweging te nemen.

Het nadeel van een bodemprocedure is dat hij veel meer tijd in beslag neemt dan een kort geding. Pas in het najaar van 2022 verscheen de bodemprocedure op de rol van de rechtbank – en op dat moment was de ‘Ministeriële Regeling Aanvullende Mondkapjesverplichtingen Covid-19’ van 19 november 2020, onderdeel van de Wet Publieke Gezondheid, al buiten werking gesteld. Dit gebeurde in het voorjaar van 2022.

Er is al wel enige tijd een herziening van de Wet Publieke Gezondheid in de maak, waaronder mondkapverplichtingen weer mogelijk zouden kunnen worden, maar die is nog niet door de Tweede Kamer. Dat betekent dat er op dit moment geen wettelijke basis is voor een mondkapverplichting.

De rechtbank concludeert daarom: “nu de verplichting om mondkapjes te dragen en de wettelijke basis daarvan niet meer geldt, is niet duidelijk welk belang stichting Ademvrij en ANBB hebben bij hun vordering in deze procedure.” Daarmee strandt de procedure. De stichting Ademvrij en ANBB zijn veroordeeld in de proceskosten, van ruim 1200 euro.

Voor stichting Ademvrij is deze uitkomst teleurstellend, maar heeft het ook een positieve kant. Het is altijd ons doel geweest om de wettelijke verplichting tot het dragen van een mondneusmasker aan te vechten. Nu die verplichting niet meer geldt, is dat doel vooralsnog bereikt. Wij vermoeden dat de regering de mondkapplicht heeft afgeschaft mede omdat er weinig draagvlak voor is onder de Nederlandse bevolking. Wij hopen dat onze activiteiten hiertoe hebben bijgedragen. Tegelijkertijd hadden we graag een principiële uitspraak gehad over de rechtmatigheid van de mondkapplicht. Daartoe voelde de rechtbank zich helaas niet geroepen.

Hoe nu verder? De dreiging van een hernieuwde mondkapplicht is nog niet verdwenen. In veel zorginstellingen zijn mondkapjes voor personeel (nog steeds) verplicht. Zorginstellingen mogen dit zelf bepalen. De herziene wet Publieke Gezondheid is ook nog niet van de baan. De stichting Ademvrij heeft daarom besloten om voor een nog nader te bepalen periode de fondsen die door onze donateurs bijeen zijn gebracht aan te houden. Wij zullen indien nodig opnieuw tot juridische actie overgaan. In overleg met Legal Nova hebben wij besloten dat we in dat geval waarschijnlijk niet vanuit de stichting maar vanuit personen zoals werkgevers, werknemers, schoolgaande kinderen die direct belang hebben, een bestuursrechtelijke dan wel een civiele bodemprocedure zullen voeren. Dit zal leiden tot een kortere procedure, omdat de ontvankelijkheidsdiscussie in dat geval niet aan de orde komt. Hierover zijn we nog in beraad.

Wij zullen regelmatig onderling overleggen en ons besluit mede laten afhangen van de maatschappelijke ontwikkelingen. Begin 2023 zullen wij ons jaarverslag publiceren en de stand van zaken evalueren en naar onze donateurs toe communiceren. Wij hopen dat de donateurs deze koers ondersteunen.

Wij danken iedereen voor alle steun en hopen van harte dat de mondkapplicht voorgoed uit Nederland is verdwenen.

Namens het bestuur, Karel Beckman, voorzitter

 

Bekijk via deze link een copy van het vonnis.