Wetenschappers: mondkapjes lekken chemicaliën en metalen in het milieu – en in je longen

Uit een nieuwe studie in het wetenschappelijke tijdschrift Water Research blijkt dat mondneusmaskers zeer schadelijke effecten kunnen hebben zowel op het milieu als op de gezondheid van mensen die ze langdurig dragen. Bron: Peter F. Mayer, Milliarden von Masken met giftigen Bestandteilen: Supergau für die Umwelt

Er zijn duizenden studies die het effect en de bijwerkingen van maskers bekijken. Hieruit blijkt dat mondneusmasker geen effect hebben op het voorkomen van infecties, maar wel een negatief effect op de gezondheid van de dragers. De grootste real-life studies vergelijken Zweden met de rest van Europa en de Amerikaanse staten met en zonder verplichte maskers. En bijna altijd, doen degenen zonder verplichte maskers het beter in alle opzichten.

Maar er wordt nog te weinig aandacht besteed aan de enorme schade die de maskers aan het milieu toebrengen. In een nieuwe, door vakgenoten beoordeelde studie in het wetenschappelijke tijdschrift Water Research wordt opgeroepen tot een uitvoerig onderzoek naar gezichtsmaskers, omdat er ernstige vragen worden gesteld over de veiligheid ervan zowel voor dagelijks gebruik als voor het milieu.

In de studie “An investigation into the leaching of micro and nano particles and chemical pollutants from disposable face masks – linked to the COVID-19 pandemic” werd het milieueffect van plastic wegwerpmaskers onderzocht. Maskers van zeven verschillende fabrikanten werden onder water gedompeld vervolgens getest op chemicaliën. De onderzoekers vonden lood, cadmium, antimoon en verschillende kunststoffen en organische stoffen in het water. Zij uiten hun bezorgdheid over de bijdrage die wegwerpmaskers leveren aan het plasticprobleem in de wereld.

Hoewel de nadruk van de studie lag op de gevolgen voor het milieu, waren de auteurs duidelijk over de gevolgen van hun bevindingen voor de volksgezondheid wat de veiligheid van maskers betreft. Zij schrijven: “De toxiciteit van sommige van de aangetroffen chemicaliën en de veronderstelde risico’s van de andere aanwezige deeltjes en moleculen doen vragen rijzen over de vraag of plastic wegwerpmaskers [disposable plastic facemasks] veilig zijn voor dagelijks gebruik en wat de gevolgen kunnen zijn na als ze in het milieu komen.”

De problemen ontstaan zowel door de giftigheid van de aanwezige chemicaliën als door het gemak waarmee ze van het masker loskomen. De auteurs dringen aan op een volledig onderzoek naar de risico’s voor het milieu en de volksgezondheid.

“Er is verontrustend veel bewijsmateriaal dat erop wijst dat deeltjesfilters potentieel aanzienlijke gevolgen voor het milieu kunnen hebben doordat verontreinigende stoffen vrijkomen gewoon doordat ze aan water worden blootgesteld. Bij deeltjesfilters komen kleine fysische verontreinigende stoffen vrij, zoals microdeeltjes en nanodeeltjes, die hoofdzakelijk overeenkomen met kunststofvezels en silicakorrels, waarvan goed is gedocumenteerd dat ze schadelijke gevolgen hebben voor het milieu en de volksgezondheid.”

“Naast fysische deeltjes komen ook schadelijke chemicaliën zoals zware metalen (lood, cadmium en antimoon) en organische verontreinigende stoffen gemakkelijk vrij uit plastic wegwerpmaskers wanneer zij in water worden ondergedompeld. Veel van deze toxische verontreinigende stoffen hebben bio-accumulatieve eigenschappen wanneer ze in het milieu vrijkomen, en deze studie toont aan dat wegwerpmaskers een van de belangrijkste bronnen van deze milieuverontreinigende stoffen zouden kunnen zijn tijdens en na de COVID-19-pandemie. Het is dan ook absoluut noodzakelijk dat strengere voorschriften worden opgelegd bij de fabricage en de verwijdering/recycling van wegwerpmaskers  om de milieueffecten tot een minimum te beperken.”

“Naast de milieuaspecten moeten ook de gevolgen van een dergelijke uitloging van deeltjes voor de volksgezondheid worden bezien, aangezien alle deeltjesfilters tijdens onze studie micro/nanopartikels en zware metalen in het water vrijgaven. Een van de belangrijkste problemen met deze deeltjes is dat zij gemakkelijk loskwamen van de gelaatsmaskers en zonder recirculatie in het water terechtkwamen, wat erop wijst dat deze deeltjes mechanisch onstabiel zijn en gemakkelijk kunnen worden losgemaakt. Daarom is een uitgebreide studie nodig om de hoeveelheden en mogelijke effecten van deze deeltjes die in het milieu terechtkomen te bepalen, alsmede de hoeveelheden die de gebruikers inademen bij een normale ademhaling. Dit is een belangrijk punt van zorg, met name voor gezondheidswerkers, werknemers en kinderen die gedurende een groot deel van de werk- of schooldag (6-12 uur) maskers moeten dragen.”

Het volledige artikel staat achter een betaalmuur, maar de samenvatting is in het publieke domein en kan hier worden gelezen.

Het probleem is dus niet alleen onmiddellijke schade aan de gezondheid van de dragers, maar er zal ook een lange-termijnprobleem voor het milieu zijn. Studies schatten dat mensen wereldwijd 129 miljard gezichtsmaskers per maand gebruiken – ongeveer 3 miljoen per minuut. De meeste zijn wegwerpmaskers gemaakt van niet-biologisch afbreekbare plastic microvezels die afbreken in kleinere plastic deeltjes – micro- en nanoplastics – en zich verspreiden in het ecosysteem.

Ook hier bestaat het vermoeden dat de verplichte maskers niet zozeer om epidemiologische redenen zijn opgelegd – want die zijn er niet – maar dankzij een kundig lobbyen van de producenten of dankzij nauwe banden met politici. Toekomstige generaties zullen hiervoor moeten betalen, want het duurt 300 jaar voordat de maskers zijn opgelost. De viseters zullen er zeker wat van binnenkrijgen.